Kaart (cartografie) - Beemster (Gemeente Beemster)

De Beemster is een droogmakerij (polder) en voormalige gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telde inwoners (, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 72,08 km² (waarvan 2,80 km² water). De voormalige gemeente Beemster maakte deel uit van de Vervoerregio Amsterdam. Binnen de Beemster liggen de dorpen Middenbeemster, Noordbeemster, Westbeemster en Zuidoostbeemster, alsmede de buurtschappen Halfweg en Klaterbuurt.

De gemeente Beemster is sinds 1 januari 2022 opgeheven en gefuseerd met de gemeente Purmerend, waartoe op 9 januari 2018 was besloten.

De polder, die in 1612 droogviel, werd in 1999 op de UNESCO-Werelderfgoedlijst geplaatst.

Rond het jaar 800 was het gebied, dat nu de gemeente Beemster vormt, bedekt met veen. Beemster is afgeleid van Bamestra, de naam van een riviertje in het gebied. Ontginning van het veen door de mens in combinatie met stormvloeden leidde ertoe dat dit riviertje in de periode 1150-1250 uitgroeide tot een binnenzee, een meer dat in open verbinding stond met de Zuiderzee en door de Where met de Purmer.

In 1607 werd door de Staten van Holland en West-Friesland aan enkele burgemeesters (van onder andere Amsterdam) en een aantal aanzienlijke kooplieden, waaronder Willem Usselincx, Jacob Poppen en Dirck van Os, toestemming verleend om de Beemster droog te maken. Jan Adriaanszoon Leeghwater, timmerman en molenbouwer uit De Rijp, speelde daarbij een belangrijke rol als adviseur, opzichter en toezichthouder (met zeven anderen) op de molenbouw. Het is echter een misverstand dat Leeghwater belast is geweest met algehele leiding bij deze drooglegging.

In 1610, toen dit bijna gereed was, liep het meer weer vol als gevolg van een breuk in de Zuiderzeedijken. Men besloot toen om de ringdijk zo hoog te maken dat hij een meter boven het omringende land uitstak. Op 19 mei 1612 was de polder droog en was de huidige droogmakerij De Beemster een feit. Op dat moment stonden er 43 poldermolens. Uiteindelijk zijn er 50 molens nodig geweest om de droogmakerij te bemalen. Het land werd ingedeeld in rechthoekige kavels volgens een geometrisch patroon. De kavels werden verdeeld onder de investeerders. De kwaliteit van de landbouwgrond was dusdanig hoog dat het project destijds als een economisch succes gold, – de 'durf'investeerders van toen hadden hun geld er in een jaar uit – dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de hierna met enthousiasme aangevangen droogmakerijen zoals de Schermer of de Heerhugowaard.

Driehonderd jaar lang werd de polder drooggehouden met 50 poldermolens, eind negentiende eeuw werden zij vervangen door drie stoomgemalen en zijn de molens allemaal verdwenen. In de twintigste eeuw werden de stoomgemalen vervangen door twee elektrische gemalen.

De zuidelijke ringvaart is sinds 1825 onderdeel van het Noordhollandsch Kanaal.

Sinds 1960 is een ingrijpende verfijning van het ontwateringssysteem doorgevoerd. Het waterbeheer is thans zo nauwkeurig mogelijk afgestemd op de bestaande verschillen in hoogteligging, aard en gebruik van de landerijen; er kan ook rekening gehouden worden met veranderingen in het bodemgebruik.